Türkiye’de her yıl aynı tiyatro sahneleniyor: Asgari Ücret Tespit Komisyonu toplanıyor, masaya aynı cümlelerle oturuluyor, aynı konuşmalar yapılıyor ve yine işçinin sofrasına gelecek ekmeğin gramı tartışılıyor. Ekonomi yönetimi “denge” diyor, işveren “maliyet” diyor, işçi ise—ironiye bakın—en az konuşan taraf oluyor. Çünkü bu masada sesi en az çıkan hep geçim derdine düşmüş insanlar.
Asgari ücret, yıllardır “maliyet kalemi” olarak görülmekten bir türlü kurtarılamadı. Oysa ekonomiyi ayakta tutan gerçek motor, o maaşla günü kurtarmaya çalışan milyonlarca çalışan. Buna rağmen, söz konusu ücret belirlenirken toplumun büyük çoğunluğunun hayatına doğrudan dokunan bu karar, dar bir odada birkaç kişinin dudaklarının arasından çıkıveriyor. Şeffaflık desen yok, hesaplamalar desen her yıl değişen bir matematikle karşımızda.
Ekonomi yönetimi, enflasyonu kontrol altına almak için yüksek artışların tehlikeli olduğunu savunuyor. Peki enflasyonu doğuran politikalarda kimin payı var? Asgari ücretliye “sabırlı ol” diyenler, fiyatları dizginleyemeyenlere tek kelime ediyor mu? Tıpkı her krizin faturasının aynı kesime kesilmesi gibi, bugünün ekonomik çalkantısında da bedeli yine en alttakilere yüklemeye hazırlanan bir anlayış hâkim.
Üstelik konuşulan rakamların çoğu, daha masadan kalkmadan eriyor. Market rafları, faturalar, kiralar; hepsi zam yarışına girmiş durumda. Masada neye karar verirlerse versinler, işçinin cebine girmeden buharlaşan bir artışa dönüşüyor. Bu yüzden toplumda beklenti kadar güvensizlik de artıyor.
Asgari ücret artık bir “sosyal politika aracı” olmanın çok ötesinde: Türkiye’de çalışan nüfusun büyük bölümünün ana geçim kaynağı. Hal böyleyken, her yıl yaşanan bu pazarlık, aslında memleketin ekonomik hikâyesinin de özeti. Gerçekler net: Bu düzenle adalet sağlanmıyor; sadece günü kurtaran bir palyatif müdahale yapılıyor.
Sonuç? Ne olursa olsun, bu masada unutmamamız gereken bir şey var: Asgari ücret bir lütuf değil, bir hak. Ekonomik tabloların arasına sıkışmış olan da rakam değil, insan hayatı. Ve o hayatlar artık kuru vaatlerle değil, gerçekçi, sürdürülebilir ve insanca bir yaşamı hedefleyen politikalarla nefes almak istiyor.
